Diagnostiek en therapie

Logopedie

Logopedie voor kinderen en jongeren met (ontwikkelings)dysfasie bestaat uit het behandelen van de spraak- en taalontwikkelingsstoornis.

Na een klinische diagnose (onderzoek van spraak-, taal- en auditieve verwerking) stellen logopedisten, rekening houdend met de noden en de hulpvraag, een individueel therapieplan op voor het verbeteren van de spraak en de gesproken en geschreven taal.

Afhankelijk van het diagnostisch onderzoek en het evaluatieonderzoek kunnen volgende doelstellingen aan bod komen:

  • Verbeteren van de uitspraak (articulatie) op spraakklank-, woord- en zinsniveau
  • Leren onderscheiden en herkennen van spraakklanken (auditieve verwerking)
  • Analyseren en synthetiseren van spraakklanken (auditieve vaardigheden)
  • Begrijpen van woorden, zinnen, instructies en teksten
  • Woordenschatuitbreiding, verdieping van woordbetekenis en aanleren van woordvindingsstrategieën
  • Begrijpen en gebruiken van communicatieve intenties
  • Stimuleren van gespreksvaardigheden en verhaalopbouw
  • Taal leren gebruiken in sociale situaties en afstemmen op de luisteraar
  • Bevorderen van de communicatieve zelfredzaamheid
  • Psycho-educatie (probleeminzicht, talenten en vaardigheden) van het kind/de jongere en zijn naaste omgeving

Nauwe samenwerking met familieleden, school, ondersteuningsnetwerk, CLB, thuisbegeleidingsdient en andere hulverleners die het kind/de jongere met (ontwikkelings)dysfasie ondersteunen is onontbeerlijk.

Het uiteindelijke doel is het verhogen van de participatie in de maatschappij (school, vrije tijd, leeftijdsgenoten, …).

De basisprincipes van de ondersteuning zijn visualiseren (mimiek, gebaren, afbeeldingen, filmpjes, geschreven taal, stappenplannen,…), structureren (dagstructuur, agenda, lesinhoud,…), expliciteren (uitleggen, verhelderen, toelichten), veel herhalen en het gebruik van hulpmiddelen (ondersteunende gebaren, communicatieschrift, onthoudmap, Apps,..).

Protocol Diagnostiek Ontwikkelingsdysfasie (PDOD)

Ontwikkelingsdysfasie (OD) kent in de logopedische praktijk een steeds groeiende belangstelling. Gefundeerde diagnostiek in functie van een aangepast zorgtraject voor kinderen en jongeren met OD roept veel vragen op, zowel in de klinische praktijk als in het onderwijs. Diagnostiek naar OD vergt dan ook een grondige expertise. Een diagnose OD kan pas gesteld worden als aan verschillende specifieke voorwaarden voldaan is, zoals een jaar aangepaste logopedische therapie voor mondelinge taal. Het Protocol Diagnostiek Ontwikkelingsdysfasie (PDOD) bezorgt de logopedist een algemene leidraad die op recente inzichten gebaseerd is en draagt hierdoor bij aan een kwaliteitsvolle, multidisciplinaire diagnostiek.

Bijkomende materialen

Extra bijlage bij het PDOD:

Batterij Impact Taalontwikkelingsstoornissen (BITOS)

Auteurs: Eddy Hoste, Begga Van De Walle en Riet Grauwels

De ‘Batterij Impact Taalontwikkelingsstoornissen’ (BITOS) bevat een aantal vragenlijsten die de bredere impact van een TOS op het dagelijks functioneren en participeren bij kinderen en jongeren en hun ouders in kaart brengt. 

De vragenlijsten bieden concrete handvaten om met kinderen/jongeren (vanaf 10 jaar) met een TOS en hun ouders in gesprek te gaan om van hieruit gezamenlijke doelen voor psycho-educatie en oudercoaching op te stellen. Dit moet uiteindelijk resulteren in een betere Quality of Life van zowel het kind/de jongere als van de ouders. 

De BITOS-vragenlijsten kunnen aanvullend worden afgenomen binnen het diagnostisch proces van taalontwikkelingsstoornissen in een logopedische of multidisciplinaire setting. Voldoende inzicht in de theoretische achtergronden van de impact van een TOS is belangrijk i.f.v. een goede kwalitatieve analyse. De vragenlijsten kunnen zowel op papier als online worden afgenomen.

• De ‘Vragenlijst Impact TOS op het kind/de jongere’ bevat 105 stellingen, onderverdeeld in 7 categorieën, die elk een ander aspect van het dagelijks functioneren en participeren belichten. De vragenlijst richt zich op kinderen/jongeren met een (vermoeden) van een taalontwikkelingsstoornis. Het valideringsonderzoek gebeurde bij kinderen van 10 tot 14 jaar, maar de lijst kan ook nog worden afgenomen bij jongeren die ouder zijn. Naast een ‘kind-versie’ is er ook een ‘ouder-versie’, zodat de logopedist niet alleen zicht krijgt op de impact van de TOS vanuit de beleving van het kind, maar ook vanuit de beleving van de ouders.

• De ‘Vragenlijst Impact TOS op ouders’ bevat 34 stellingen, onderverdeeld in 4 categorieën, waarmee de logopedist goed zicht krijgt op de mate waarin de zorgen om een kind/jongere met een TOS het dagelijks handelen en participeren van de ouders beïnvloedt.

De BITOS wordt uitgegeven door de Vlaamse Vereniging van Logopedisten (VVL).

Bestellen:  klik hier  [https://www.vvl.be/webshop/materiaal-onderzoek]

Terugbetaling logopedie

Terugbetaling logopedie (pdf)

Links RIZIV